Położenie względem otoczenia

Pomnik stał na skwerku przy ulicy, w pobliżu na placu w bezpośrednim sąsiedztwie katedry.  

Tekst inskrypcji

Bohaterom którzy zginęli za polskość Mazur i Warmii. Wdzięczni Rodacy 1966.

[na tablicach umieszczono nazwiska polskich działaczy]

Ogólny opis

Pomnik mierzył ok. 4 m. Jego główną częścią była czterościenna iglica, na której przymontowano tablice z inskrypcją. U jego podstawy znajdowała się niewielka fontanna wsparta na czterech kolumnach.

Stan zachowania

Zniszczony

Okoliczności odsłonięcia pomnika

Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości w 1918 r. Warmia i Mazury były przedmiotem sporów terytorialnych między Polską a Niemcami. Ostatecznie większość tego obszaru została – w wyniku plebiscytu – przyłączona do Niemiec. Po drugiej wojnie światowej przypadł on jednak Polsce. Pomysł postawienia pomnika osobom zasłużonym w walce o polskość Mazur i Warmii, , pojawił się tuż po przyłączeniu Olsztyna do Polski. Pomnik upamiętniał wcześniej niemieckiego działacza gospodarczego Hermana Schultze-Delitzscha. W 1946 r. usunięto niemieckie napisy oraz podobiznę Niemca. W ich miejsce zamontowano tablice upamiętniające zamordowanych polskich działaczy.

Późniejsza historia

Pomnik miał przypominać o polskich działaczach z tego terenu, co służyło podkreśleniu wcześniejszego istnienia polskiego elementu na odebranych Niemcom ziemiach.  W 1966 r. obelisk został usunięty, ponieważ specjalna tablica pamiątkowa poświęcona bojownikom została umieszczona na ścianie zamku w Olsztynie.

Współczesne znaczenie

pomnik nie istnieje

Publikacje, źródła, linki

http://leksykonkultury.ceik.eu/index.php/Pomnik_Hermana_Schultze-Delitzscha_w_Olsztynie

http://wmbc.olsztyn.pl/dlibra/doccontent?id=432

https://polska-org.pl/7407359,Olsztyn,Pomnik_bojownikow_o_Wolnosc_Warmii_i_Mazur_dawny.html