Pomnik Janusza Korczaka (Warszawa)

Rok odsłonięcia

2006

Osoba/osoby/wydarzenie, którym poświęcony jest pomnik

Pomnik poświęcony Januszowi Korczakowi (1878-1942) – właściwie Henrykowi Goldszmitowi – pochodzącemu z polsko-żydowskiej rodziny lekarzowi, działaczowi społecznemu, wychowawcy, pedagogowi.

Położenie

Warszawa, Park Świętokrzyski

Położenie względem otoczenia

Pomnik położony jest w Park Świętokrzyski pomiędzy Pałacem Kultury i Nauki a ul. Świętokrzyską - w pobliżu miejsca, gdzie znajdował się Dom Dziecka, w którym pracował Janusz Korczak.

Tekst inskrypcji

JANUSZ KORCZAK
DR HENRYK GOLDSZMIT
1878-1942

Ogólny opis

Pomnik przedstawia grupę postaci, Janusza Koraczak, otoczonego gronem dzieci, swoich podopiecznych, stojących pod martwym drzewem, którego suche konary układają się w menorę - siedmioramienny żydowski świecznik. Postaci wykonane są z brązu, drzewo z granitu. Całość znajduje się na sztucznej górce, obłożonej kostką brukową.

Stan zachowania

Dobry

Okoliczności odsłonięcia pomnika

Janusz Korczak był lekarzem i pedagogiem niezwykle silnie zaangażowanym w pracę z dziećmi i dla dzieci, publicystą i pisarzem, autorem m.in. powieści dla dzieci „Król Maciuś I”, oraz działaczem społecznym, współtwórcą domów dla polskich i żydowskich sierot. W trakcie wojny prowadził na terenie getta warszawskiego dom dla żydowskich sierot. Po zamknięciu getta, nie skorzystał z możliwości i nie zdecydował się opuścić jego terenu, tłumacząc, że nie może pozostawić swoich podopiecznych. W 1942 roku placówka Korczaka została zlikwidowana, a jej pracownicy i ok 200 wychowanków wywiezieni do obozu koncentracyjnego w Treblince.

Inicjatywy budowy pomnika upamiętniającego Korczaka pojawiła się tuż po wojnie. Jednak ze względu na trudności z zebraniem funduszy, prace nie wyszły poza fazę planów.

W 1999 roku, z inicjatywy Gołdy Tencer, Dyrektora Generalnego Fundacji Shalom i prof. Jadwigi Bińczyckiej Przewodniczącej Polskiego Stowarzyszenia im. Janusza Korczaka powrócono do tematu budowy pomnika. Patronat nad inicjatywą objęło wiele osób ze świata sztuki, nauki i polityki. Fundusze na budowę pomnika zebrano dzięki organizacji koncertów charytatywnych, aukcji dzieł sztuki oraz wsparciu władz miejskich. Projekt pomnika wyłoniono w międzynarodowym konkursie, ogłoszonym w 2001 roku. Wygrał projekt autorstwa Bohdana Chmielewskiego i Zbigniewa Wilmy. Kamień węgielny pod budowę pomnika wmurował w 2003 roku prezydent Warszawy, Lech Kaczyński. Pomnik odsłonięto w 2006 roku, 1 czerwca, w Dzień Dziecka. Uroczystość miała charakter państwowy, wziął w niej udział Prezydent RP Lech Kaczyński oraz Przewodnicząca Polskiego Stowarzyszenia im. Janusza Korczaka prof. Jadwiga Bińczycka, Rabin Michael Schudrich i Dyrektor Generalny Fundacji Shalom Gołda Tencer.

Pomnik stanął w miejscu, w którym znajdował się dom dla żydowskich sierot, z którego w podróż do obozu koncentracyjnego wraz ze swoimi podopiecznymi wyruszył Janusz Korczak.

Późniejsza historia

Współczesne znaczenie

W samej Warszawie znajduje się kilka pomników upamiętniających Janusza Korczaka, z czego najlepiej znanym jest znajdujący się na cmentarzu żydowskim przy ul. Okopowej, który pełni funkcję jego symbolicznej mogiły. Pomnik ustawiony w Parku Świętokrzyski jest jednak nie tylko największym, ale także, przez bardzo dogodną lokalizację, najczęściej odwiedzanym przez wycieczki szkolne oraz turystów pomnikiem, upamiętniającym Janusza Korczaka. Corocznie, w okolicach 1 czerwca, w Dzień Dziecka, pod pomnik udają się wycieczki z warszawskich szkół.

Położenie