Pomnik Konspiracyjnego Wojska Polskiego
Rok odsłonięcia
2010
Osoba/osoby/wydarzenie, którym poświęcony jest pomnik
Pomnik jest poświęcony żołnierzom Konspiracyjnego Wojska Polskiego, którzy ponieśli śmierć w walce z systemem komunistycznym.
Położenie
Park Solidarności od ul. Armii Krajowej, Radomsko
Położenie względem otoczenia
Pomnik stoi w parku w pobliżu ulicy i traktu rowerowo-pieszego.
Tekst inskrypcji
Pamięci Żołnierzy Konspiracyjnego Wojska Polskiego Utworzonego przez Ktp. Stanisława Sojczyńskiego „Warszyca” † 19 II 1947 r. Poległych i Pomordowanych W Walce z Komunistycznym Zniewoleniem W Latach 1945-1955 Oddali Życie za Niepodległość Polski I Wolność Człowieka
Oprócz tego po lewej i prawej stronie pomnika znajdują się tablice z nazwiskami 230 żołnierzy KWP wraz z pseudonimem i datą śmierci. Na postumencie umieszczono także napis: „nie dajmy zginąć poległym.” Zbigniew Herbert
Ogólny opis
Bryła pomnika przypomina wzniesienie, u którego szczytu znajdują się kamienie z powyginanymi kratami. Na najwyższym głazie stoi orzeł z rozpostartymi skrzydłami (odlew z brązu o wys, ok. 1m). Sama bryła jest zbudowana przede wszystkim z kostki granitowej oraz kamiennych głazów, pomnik ma ok. 10 m. szerokości i 4 m. wysokości. Zbudowany został na planie litery „V” symbolizującej zwycięstwo.
Stan zachowania
Dobry
Okoliczności odsłonięcia pomnika
KWP była jedną ze zbrojnych organizacji powstałych po rozwiązaniu Armii Krajowej, których celem była walka z wprowadzanym w Polsce po 1945 r. ustrojem komunistycznym. KWP dowodzone przez kpt. Stanisława Sojczyńskiego ps. „Warszyc” operowała przede wszystkim w regionie łódzkim. Jedną z najgłośniejszych akcji KWP było krótkotrwałe opanowanie Radomska i uwolnienie kilkudziesięciu więźniów z tamtejszego więzienia. Projekt budowy pomnika został zrealizowany przez Fundację „Pamiętamy”, która działa na rzecz upamiętniania żołnierzy antykomunistycznego podziemia, przy wsparciu Komitetu Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa oraz Miasta Radomsko. Wykonanie pomnika powierzono rzeźbiarzowi Markowi Szczepanikowi. Uroczystość odsłonięcia odbyła się 26 IX 2010 r., wzięli w niej udział m.in. żołnierze KWP, przedstawiciele władz miasta oraz organizacji pozarządowych. Poświęcenia pomnika dokonał abp. Stanisław Nowak. Uroczystość wpisywała się w obchody Roku Konspiracyjnego Wojska Polskiego.
Późniejsza historia
Współczesne znaczenie
Od kilku lat w Polsce można zauważyć silny trend polegający na upamiętnianiu żołnierzy powojennego podziemia niepodległościowego (popularnie nazywanymi Żołnierzami Wyklętymi). W tym celu od 2011 r. ustanowiono w dniu 1 marca Narodowy Dzień Pamięci Żołnierzy Wyklętych. Przez dziesięciolecia uczestnicy zbrojnego oporu antykomunistycznego nie mogli być właściwie uhonorowaniu ani upamiętnieni, stąd też działania w tym kierunku widoczne w ostatnich kilku latach. Wyeksponowanie Żołnierzy Wyklętych i kultywowanie pamięci o nich ma na celu przede wszystkim podkreślenie sprzeciwu Polaków wobec narzuconego siłą po wojnie ustroju komunistycznego; wskazanie, że najwyższej czci godni są ci, którzy nie rzucili broni, ale zginęli walcząc do końca o pełną niepodległość Polski. Pod pomnikiem odbywają się uroczystości z okazji Narodowego Dnia Pamięci Żołnierzy Wyklętych. Biorą w nich udział m.in. przedstawiciele lokalnych władz, organizacji kombatanckich, związkowych i pozarządowych.
Publikacje, źródła, linki
http://niepoprawni.pl/blog/84/pomnik-kwp-w-radomsku-odsloniety
https://radomsko24.pl/pomnik-kwp-uratowany-7027
https://www.radomsko24.pl/uroczystosci-z-okazji-dnia-pamieci-zolnierzy-wykletych-w-radomsku-18166