Położenie względem otoczenia

Pomnik stoi w zachodniej części Łazienek Królewskich, zespołu pałacowo-ogrodowego z XVIII w., pobliżu Pałacu Belwederskiego i Alei Ujazdowskich. 

Tekst inskrypcji

Napis na cokole: "Posąg Fryderyka Chopina zburzony i zagrabiony przez Niemców w dniu 31 maja 1940 roku odbuduje Naród. 17-X-1946 r."

"Płomień przegryzie malowane dzieje
Skarby mieczowi spustoszą złodzieje,
- Pieśń ujdzie cało!... / Adam Mickiewicz (Konrad Wallenrod)".

"Pomnik odbudowany ze składek Społecznego Funduszu Odbudowy Stolicy, 11.V.1958".

Ogólny opis

Secesyjny pomnik o wysokości 640 cm przedstawia kompozytora siedzącego pod stylizowaną wierzbą płaczącą, pochyloną od wiatru. Chopin zasłuchany w szum drzew w natchnieniu unosi prawą dłoń nad klawiaturą niewidzialnego fortepianu. Pomnik wykonany z brązu, stoi na cokole z czerwonego piaskowca. Częścią pomnika jest sadzawka z tego samego materiału. Pomnik wkomponowano w założenie ogrodowe z amfiteatralnie posadzonymi drzewami, które ma przypominać salę koncertową.

Stan zachowania

Zrekonstruowany

Okoliczności odsłonięcia pomnika

Pomysł upamiętnienia kompozytora wysunęło w 1876 r . Warszawskie Towarzystwo Muzyczne. Polska znajdowała się wówczas po zaborami i władza rosyjskie nie zgodziły się urzeczywistnienie patriotycznej inicjatywy. W 1901 zgodę na jego postawienie wydał car Mikołaj II za wstawiennictwem śpiewaczki Adelajdy Bolskiej. Zwycięzcą rozpisanego w 1908 r. konkurs na projekt pomnika był Wacław Szymanowski. Procedura zatwierdzenia projektu przez władze się przedłużała, a on sam ulegał kolejnym korektom. Prace nad budową przerwała I wojna światowa. Została ona podjęta po odzyskaniu niepodległości przy wsparciu władz. Cokół i basen zaprojektował Oskar Sosnowski. 14 listopada 1926 nastąpiło odsłonięcie przy udziale polskich władz, korpusu dyplomatycznego, tłumów Warszawiaków. Uroczystości trwały 3 dni. Towarzyszyły im koncerty z udziałem najlepszych ówczesnych muzyków. Zostały odnotowane przez europejskie media. 

Późniejsza historia

W czasie II wojny światowej pod okupacją niemiecką wykonywanie muzyki Chopina zostało zakazane (kiedy zaczęto propagować tezę o niemieckim pochodzeniu kompozytora, władze okupacyjne zakaz cofnęły), a pomnik znalazł się na liście obiektów polskiej kultury do zniszczenia. W 1940 r. pomnik jako jeden z pierwszych w Warszawie został wysadzony w powietrze i pocięty palnikami na części. 16 ton złomu zużyto do produkcji zbrojeniowej. Niemcy próbowali też zniszczyć wszystkie kopie pomnika przechowywane w polskich muzeach. Po II wojnie światowej w rocznicę śmierci Chopina w 1946 na pustym cokole w Łazienkach pojawił się napis zapowiadający odbudowę monumentu. Starania o rekonstrukcję pomnika natrafiły jednak na wielkie trudności. Ostatecznie po rozległych poszukiwaniach udało się natrafić na kopię monumentu w czasie odgruzowywania domu jego autora. Na jej podstawie stworzono wierną replikę pomnika. W połowie lat 50. władze PRL wyraziły zgodę na jego odbudowę. 11 maja 1958 miało miejsce odsłonięcie rekonstrukcji monumentu na jego dawnym miejscu w obecności władz PRL i tłumów Warszawiaków.

Współczesne znaczenie

Na przełomie XX i XXI w. oraz w 2012 r. pomnik i jego otoczenie poddano rewitalizacji. Od 1959 roku od maja do września w każdą niedzielę pod pomnikiem odbywają się koncerty utworów Chopina, organizowane przez Towarzystwo im. Fryderyka Chopina i Stołeczną Estradę, wykonywane przez światowej sławy pianistów na fortepianie ustawionym u stóp monumentu, na specjalnie zaprojektowanej platformie. Koncerty gromadzą tłumy osób w różnym wieku i służą popularyzacji kultury wysokiej. Pomnik Chopina uznawany jest za arcydzieło. Jest jedną z najbardziej rozpoznawalnych polskich rzeźb i symbolem Warszawy. Jego pomniejszona kopia znajduje się w japońskim mieście Hamamatsu.

Publikacje, źródła, linki

http://www.sztuka.net/palio/html.run?_Instance=sztuka&_

PageID=857&newsId=283&_cms=newser&

callingPageId=856&_CheckSum=1722041006;

https://tropter.com/pl/polska/warszawa/lazienki-krolewskie/pomnik-fryderyka-chopina;

https://pl.chopin.nifc.pl/chopin/places/poland/id/625;

http://www.polska1918-89.pl/niemiecka-polityka-okupacyjna-na-ziemiach-polskich,29.html;

https://www.lazienki-krolewskie.pl/pl/pomniki/pomnik-fryderyka-chopina;

http://www.um.warszawa.pl/?q=o-warszawie/kompendium-wiedzy/pomnik-fryderyka-chopina;

http://warszawa.wyborcza.pl/warszawa/1,34862,20055585,pomnik-fryderyka-chopina-od-59-lat-ponownie-zdobi-lazienki.html;

https://www.polskieradio.pl/39/156/Artykul/2214393,Burzliwe-dzieje-pomnika-Chopina-w-Warszawie;

https://pl.wikipedia.org/wiki/Pomnik_Fryderyka_Chopina_w_Warszawie;

https://www.youtube.com/watch?v=C9_UVSrEbZ4