Pomnik Martyrologii Dzieci
Rok odsłonięcia
1971
Osoba/osoby/wydarzenie, którym poświęcony jest pomnik
Pomnik jest hołdem dla dzieci i młodzieży, którzy zostali osadzeni i zamordowani w obozie „wychowawczym”, utworzonym w grudniu 1942 roku przez Niemców na terenie łódzkiego getta, przy ulicy Przemysłowej. Oficjalnie przebywały w nim dzieci i młodzież, które uznano za młodocianych przestępców. Tak naprawdę przetrzymywano tam małych Polaków, których rodzice przebywali w hitlerowskich więzieniach. Przez obóz przewinęło się 5 tysięcy małych więźniów. Na przełomie 1942 i 1943 roku tyfus spowodował śmierć 1/3 mieszkańców obozu.
Położenie
Łódź, park im. Szarych Szeregów
Położenie względem otoczenia
Pomnik Martyrologii Dzieci znajduje się w parku Szarych Szeregów, u zbiegu ulic Brackiej i Staszica, a z drugiej strony Marysińskiej.
Tekst inskrypcji
Odebrano Wam życie, dziś dajemy Wam tylko pamięć.
Ogólny opis
Pomnik Martyrologii Dzieci przedstawia 8-metrowe, pęknięte serce, z jednej strony widać pustą przestrzeń w kształcie dziecka, z drugiej strony serca postać wychudzonego dziecka, stojącego plecami do widza. Obok znajduje się tablica z napisem: „Odebrano Wam życie, dziś dajemy Wam tylko pamięć”, oraz znicz, który od ok. 20 lat jest zapalany (z przyczyn finansowych) jedynie podczas uroczystości pod pomnikiem.
Stan zachowania
Dobry
Okoliczności odsłonięcia pomnika
Pomnik postawiono z inicjatywy wychowanków Ośrodka Szkolno-Wychowawczego dla Dzieci Głuchych w Przemyślu, którzy napisali list do łódzkiego koła ZBoWiD proponując wzniesienie pomnika upamiętniającego martyrologię dzieci osadzonych podczas II wojny światowej w pobliskim niemieckim obozie "wychowawczym" dla dzieci i młodzieży polskiej, przy ul. Przemysłowej. Pomnik został uroczyście odsłonięty 9 V 1971 roku, w 26. rocznicę zwycięstwa nad nazizmem . W uroczystości wzięła udział łódzka chorągiew ZHP, wicepremier PRL Wincenty Kraśko, władze Łodzi oraz byli więźniowie obozu. Pomnik zaprojektowała Jadwiga Janus, a założenie architektoniczne Ludwik Mackiewicz. Pomnik został umiejscowiony w specjalnie w tym celu zbudowanym parku w miejscu pustego pola, pocz. nosił on nazwę "Promienistych"( upamiętnienie grupy konspiracyjnej Gwardii/Armii Ludowej), od 1991 jest to Park Szarych Szeregów.
Późniejsza historia
Współczesne znaczenie
Corocznie 1 czerwca, w Międzynarodowym Dniu Dziecka pod Pomnikiem Martyrologii Dzieci w Parku Szarych Szeregów w Łodzi, dzieci i młodzież (uczniowie, harcerze) z regionu łódzkiego oddają hołd dzieciom-ofiarom II wojny światowej.