Położenie względem otoczenia

Pomnik stoi na placu w bezpośrednim sąsiedztwie Bazyliki prymasowskiej Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Gnieźnie.

Tekst inskrypcji

Bolesław Chrobry 1025-1925.

Ogólny opis

Postać króla o wys. 4,75 m. została odlana z brązu, umieszczona na cokole z piaskowca o wys. 4 m. Król stoi wsparty o miecz trzymany w prawej dłoni, przedstawiony w zbroi i z koroną na głowie. Na cokole umieszczono trzy płaskorzeźby przedstawiające: Chrobrego sprawującego sąd pod dębem, pożegnanie Chrobrego ze Wojciechem wyruszającym na misję, koronację Chrobrego

Stan zachowania

Zrekonstruowany

Okoliczności odsłonięcia pomnika

Pomysł postawienia pomnika pojawił się zaraz po odzyskaniu niepodległości przez Polskę w 1918 r. Miał on uświetnić 900 rocznicę powstania monarchii w Polsce (Chrobry był pierwszym królem Polski), będącej istotnym elementem procesu państwowotwórczego. Autorem projektu był poznański rzeźbiarz Marcin Rożek. Początkowo artysta przygotował gipsowy odlew, który w 1925 r. został odsłonięty przez prezydenta Stanisława Wojciechowskiego w związku z 900. rocznicą koronacji Chrobrego. Właściwy pomnik z brązu postawiono w 1929 r. Jego uroczystego odsłonięcia dokonał prezydent Ignacy Mościcki.

Późniejsza historia

Pomnik podkreślał istnienie państwowości polskiej już w XI w., co miało szczególne znaczenie w kilka lat po odzyskaniu niepodległości i ponownym procesie tworzenia państwa polskiego po 123 latach zaborów. Niemieckie władze okupacyjne usiłowały zniszczyć pomnik jesienią 1939 r., ale udało im się jedynie dokonać częściowej destrukcji, dopiero wiosną 1940 r. dokonano całkowitego zniszczenia pomnika. Pomysł odbudowy monumentu pojawił się już w 1946 r., ale dopiero w 1985 r. udało się go ostatecznie zrealizować.

Współczesne znaczenie

Pomnik odgrywa istotną rolę jako miejsce głównych uroczystości patriotycznych organizowanych w mieście, m.in. w święta państwowe. Obiekt ma też istotne znaczenie dla samego Gniezna i jego mieszkańców, podkreśla bowiem ważną rolę tego miasta w początkach istnienia państwa polskiego. Było ono jego stolicą oraz siedzibą monarchy.

Publikacje, źródła, linki

http://ciekawegniezno.blogspot.com/

http://www.polskaniezwykla.pl/web/place/16702,gniezno-pomnik-boleslawa-chrobrego.html

http://gniezno.naszemiasto.pl/artykul/obchody-3-majowe-w-gnieznie-uroczystosc-patriotyczna-przy,4104614,artgal,t,id,tm.html

http://gniezno.naszemiasto.pl/artykul/gniezno-100-lecie-odzyskania-niepodleglosci-zlozenie,4877470,artgal,t,id,tm.html

https://jbc.bj.uj.edu.pl/dlibra/publication/45221/edition/39662/content?ref=desc

https://www.gniezno.eu/atrakcje/atrakcja/882/pomnik_boleslawa_chrobrego_