Pomnik ofiar niemieckiego obozu AEL Rattwitz

Rok odsłonięcia

1967

Osoba/osoby/wydarzenie, którym poświęcony jest pomnik

Poświęcony ofiarom niemieckiego obozu pracy wychowawczej AEL Rattwitz – Polakom, Ukraińcom, Rosjanom, Czechom.

Położenie

Ratowice / Czernica

Położenie względem otoczenia

Pomnik znajduje się nieopodal głównej ulicy, na terenie osłoniętej działki, prowadzi do niego alejka. Dookoła brak zabudowań.

Tekst inskrypcji

Pamięci poległych

Ogólny opis

Dwie płyty stalowe przedstawiające ludzkie postacie, w charakterystycznych pionowych biało-niebieskich pasach z uniesionymi rękoma, z dziurą w prawej piersi. Obok nich stoi stalowy krzyż. Całość umieszczona na betonowej podstawie, na której wyryto inskrypcję „Pamięci poległych”.

Stan zachowania

Dobry

Okoliczności odsłonięcia pomnika

Karny obóz pracy Arbeitserziehungslager Rattwitz funkcjonował w latach 1942-1943.  Prowadzony był przez wrocławskie Gestapo, zaś jego więźniami byli przedstawicieli różnych narodowości, m.in. Polacy, Ukraińcy, Rosjanie, Czesi. Więźniów zatrudniono w zakładach Kruppa w Jelczu, oraz przy budowie linii kolejowej. Po otwarciu filii obozu Gross Rosen w Miłoszycach (KL Fünfteichen) obóz został zamknięty, a jego więźniowie przeniesieni do nowego obozu. Zmarłych i pomordowanych chowano na terenie obozu. Pomnik odsłonięto w 1967 roku, w 25. rocznicę uruchomienia obozu pracy wychowawczej. Autorem pomnika jest Bolesław Telipa, fundatorem pomnika były pobliskie Jelczańskie Zakłady Samochodowe – zajmujących tereny, na których, podczas wojny, pracowali więźniowie obozu wychowawczego Rattwitz.

Późniejsza historia

Pomnik pełnił funkcję lokalnego miejsca pamięci, okazjonalnie odwiedzanego przez pobliskich mieszkańców oraz lokalne władze. 08.05.2015r. odbyła się uroczystość związana z obchodami 70. rocznicy zakończenia II wojny światowej, przygotowana przez Publiczne Gimnazjum nr 1 w Czernicy oraz Wójta Gminy Czernica.

Współczesne znaczenie

Pomnik jest miejscem pamięci o więźniach obozu, a opiekę nad nim sprawuje pobliska szkoła, która dba o lokalną pamięć o obiekcie. Stopniowo zmieni się jednak treść przedmiotu upamiętnienia, rozszerzając ją na polskie ofiary wojny. W pobliżu pomnika ustawiono krzyż upamiętniający jedną z ofiar Katynia, jak również zasadzono „dąb pamięci” – poświęcony ofiarom sowieckiej zbrodni katyńskiej.

Położenie