Położenie względem otoczenia

Położony jest nieopodal jednej z najczęściej uczęszczanych ulic w Rynku. Niedaleko znajduje się Opera i Narodowe Forum Muzyki.

Tekst inskrypcji

Na pomniku:

W 50-TĄ ROCZNICĘ NARZUCENIA SYSTEMU STALINOWSKIEGO POLAKOM W HOŁDZIE JEGO OFIAROM KU PRZESTRODZE ŻYJĄCYM I PRZYSZŁYM POKOLENIOM

Na cokole, po lewej stronie pomnika:

POMNIK OFIAR STALINIZMU MONUMENT TO WICTIMS OF STANILISM DENKMALF FÜR DIE OPFER DES STALINISMUS ПАМЯТНИК ЖЕРТВАМ СТАЛИНИЗМА

Na cokole, po prawej stronie pomnika:

TYM KTÓRZY ODBUDOWALI POLSKĘ I ZAGOSPODAROWALI ZIEMIE ODZYSKANE W 50-TĄ ROCZNICĘ NARÓD POLSKI

Ogólny opis

Kompozycja złożona z ukośnie ułożonych granitowych płyt, które się wzajemnie opierają o siebie. Na szczycie umieszczony jest metalowa konstrukcja, wieniec z drutu kolczastego, symbolizujący koronę cierniową. Oprócz tablic inskrypcyjnych na kamiennych płytach umieszczono emblematy krzyża, godła i orderu Virtuti Militari. Całość umieszczona na niskim kamiennym cokole.

Stan zachowania

Dobry

Okoliczności odsłonięcia pomnika

Pomnik powstał z inicjatywy Leszka Skonki, działacz opozycji antykomunistycznej, jako pierwsze miejsce upamiętnień ofiar stalinizmu we Wrocławiu. Zaprojektował go Tadeusz Teller. Całość prac, przy braku wsparcia instytucji państwowych została wykonana społecznie. Pomnik odsłonięty został 17 września 1989 roku, w 5O. rocznicę agresji Związku Radzieckiego na Polskę. Pomnik objęty opieką przez Komitet Pamięci Ofiar Stalinizmu.

Późniejsza historia

Pomnik był wielokrotnie dewastowany przez nieznanych sprawców.

Wkrótce po jego odsłonięciu zerwano z niego krzyż i wrzucono do pobliskiej fosy miejskiej, zniszczono replikę Krzyża Virtuti Militari oraz połamano koronę  cierniową zwieńczającą pomnik.

Wielokrotnie pomnik oblewano farbą.

W 2006 roku skradziono krzyż zdobiący pomnik.

W 2011 roku, nieopodal odsłonięto Pomnik Rotmistrza Pileckiego (zob. osobny artykuł) – ofiary stalinizmu.

Współczesne znaczenie

Pomnik jest ważnym miejscem rocznicowych uroczystości upamiętniających ofiary komunizmu. Główne obchody odbywają się 13 grudnia (w rocznicę wprowadzenia stanu wojennego) oraz 1 marca (Narodowy Dzień Pamięci „Żołnierzy Wyklętych”). Jest on obecny w przewodnikach miejskich oraz na trasach oprowadzeń po historii miasta.

Publikacje, źródła, linki

https://fotopolska.eu/Wroclaw/b20743,Pomnik_ofiar_stalinizmu.html

http://www.miejscapamiecinarodowej.pl/index.php/dolnoslaskie/1034-wroclaw-pomnik-ofiar-stalinizmu

https://polska-org.pl/512616,Wroclaw,Pomnik_ofiar_stalinizmu.html

http://www.fluidi.pl/o,4665/Pomnik_Ofiar_Stalinizmu_we_Wroclawiu/?zn=0&tab=2