O projekcie

Rok 1918 był punktem zwrotnym nie tylko dla historii Europy, ale także dla procesu budowania pamięci europejskich narodów. Na mapie pojawiły się nowe kraje, inne zmieniły swoje granice, niektóre przeszły gwałtowne przemiany społeczne. Kolejne lata przyniosły wydarzenia, które wymusiły zmianę sposobu, w jaki ludzie nie tylko patrzyli na przeszłość – ale też, w jaki sposób mogli o niej mówić. Po niewyobrażalnej tragedii, jaką była II wojna światowa, doszło do podporządkowania narodów Europy Środkowo-Wschodniej sowieckiej dominacji – w wyniku czego społeczeństwa, spośród których niektóre dopiero od niedawna mogły cieszyć się niezależnością polityczną (czy w ogóle własnym państwowym bytem), zostały zniewolone przez niedemokratyczny reżym. W wyniku tego wszelkie formy publicznej aktywności – w tym upamiętnianie przeszłości – w tym regionie zostało poddane totalnej kontroli. Przełom roku 1989, w wyniku którego rozpadać zaczęła się dominacja sowiecka nad Europą Środkowo-Wschodnią, stał się początkiem przeobrażeń politycznych i społecznych, które przejawiały się także nowym podejściem do myślenia o przeszłości – jak również reliktów komunistycznych czasów.

Dziś, sto lat po zakończeniu Wielkiej Wojny, warto spojrzeć na przemiany, jakie zaszły na przestrzeni tych dekad w pamięci zbiorowej społeczeństw Europy Środkowo-Wschodniej. Nauki, jakie możemy dzięki temu wyciągnąć z przeszłości, powinny zaś bezsprzecznie być dla nas inspiracją, aby nie powtarzać dawnych błędów.